خشکی دهان یا زروستومیا چیست و چگونه از بین خواهد رفت؟

در این مقاله از سایت دندانپزشکان ایران قصد داریم درباره دلایل خشکی دهان و راهکار های درمان آن صحبت کنیم.

به طور کلی اگر غدد  بزاقی به خوبی کار نکند میتواند باعث خشکی دهان شود. این عملکرد بد، دلایل مختلفی دارد. دربرخی  مواقع بر اثر بیماری به وجود آمده و در برخی مواقع نیز دلایلی مثل استرس باعث خشکی دهان خواهد شد.

علائم و نشانه‌های این بیماری چیست؟

خشکی دهان می‌تواند علائم زیر را ایجاد کند:

• •  اغلب احساس تشنگی می‌کنید
  • لب‌های ترک خورده
  • احساس خشکی در دهان

• خشکی چشم
• گلو درد یا احساس خشکی در گلو
• تغییر یا کاهش حس چشایی
• بوی بد دهان
• زخم‌های دهان

عوارض خشکی دهان

مهمترین مزیت ترشح بزاق، ضد عفونی کردن دهان است. اگر این غدد به درستی کار نکند مشکلاتی مانند عفونت و بیماری های لثه به صورت متداول به وجود خواهد آمد. همچنین بر اساس تحقیقات متخصصین عفونت دندان و دهان یکی از علل افزایش بیماری های قلبی است. بنابراین  کمبود بذاق دهانی می تواند مشکلاتی در این زمینه به وجود آورد. یکی دیگر از وظایف بزاق دهان،  نرم کردن غذا و کمک به هضم است. بنابراین اگر بزاق دهان کاهش پیدا کند، اختلال در بلع و در نتیجه مشکلاتی در گوارش به وجود خواهد آمد. علاوه بر این ها بیماری های دیگری مانند ذات الریه و گلودرد و برفک هم شخص دارای زروستومیا را تهدید می کند.

چنان چه در شهر شراز زندگی میکنید  و میخواهید به صورت آنلاین نوبت بگیرید یا مشاوره داشته باشید میتوانید به لیست دندانپزشک در شیراز  مراجعه کنید همچنین چنانچه ساکن غرب تهران هستید میتوانید با مراجعه به لیست برترین دندانپزشک جنت آباد تهران از خدمات دندان پزشکی برخوردار باشید.

رایج ترین دلایل خشکی دهان

خشکی دهان می تواند دلایل مختلف ذهنی و جسمی داشته باشد در ادامه به بررسی برخی از دلایل صحبت خواهیم کرد:

تغییرات آب و هوایی

خشکی دهان ارتباط مستقیمی با از بین رفتن رطوبت هوا خواهد داشت. در واقع غشاهای مخاطی شده روی زبان، هنگام خشکی هوا دهان را خشک مکیند. بنابراین بهتر است همواره هوای اطراف خود را مرطوب نگه داشته و یا هنگام تغییر ما بیشتر آب بنوسید.

بالا رفتن سن

هنگامی که سن افزایش پیدا میکند بزاق دهان میزان کمتری ترشح خواهد داشت. برهمین اساس افراد سالمند حس خشکی دهان را بیشتر احساس می کنند. البته مسائلی مانند استفاده از دارو ها و تغییر رژیم غذایی نیز در سالمندان موجب این مشکل خواهد شد.

مشکلات تنفسی

افرادی که به علت بیماری ‎‌های چون انحراف تیغه بینی، پولیپ‌های بینی و مشکلات سینوس‌، تنفس سختی دارند، ممکن است احساس خشکی دهان داشته باشند. چرا که در این شرایط فرد بیشتر اکسیژن خود را از راه دهان بدست آورده و همین امر باعث خشکی دهان خواهد شد.

درمان سرطان

درمان های سرطان مانند شیمی درمانی و پرتو درمانی می تواند عوارضی مانند خشکی دهان  به همراه داشته باشد؛ چرا که در برخی مواقع این درمان ها به طور مستقیم روی غدد بزاق آسیب رسانده و میزان ترشح را کاهش میدهد. بسیاری از پزشکان برای جلوگیری از این مسئله داروهای خاصی تجویز میکنند.

پوسیدگی دندان

یکی دیگر از دلایل زروستومیا پوسیدگی دندان است . اگر دندان شما پوسیده شده و شما برای ترمیم آن اقدام نکنید، این مسئله به تدریج باعث کاهش میزان ترشح غدد بزاقی شما خواهد شد. در نتیجه دهان شما خشک می شود. بنابراین برای جلوگیری از این موضوع بهتر است به موقع به پزشک متخصص خود مراجعه کرده و مشکل پوسیدگی دندان خود را برطرف کنید.

آسیب های عصبی

در برخی مواقع وقتی فرد از ناحیه گردن سر یا اعصاب در این نواحی دچار آسیب شود، ممکن است روی غدد بزاقی آن نیز تاثیر گذارد.  در واقع این آسیب دیدگی باعث می شود اعصاب برای تولید بزاق به خوبی پیام ارسال نکرده و میزان ترشح غدد بزاقی به میزان مناسبی نباشد. پس بهتر است قبل از هر اقدامی این مشکل را برطرف کنید.

بیماری های گوارشی

بیماری های مثل ریفلاکس معده و یا سوء هاضمه  می تواند باعث خشکی دهان شود. علاوه بر این، مشکلات کبدی نیز روی کاهش ترشحات بزاق دهان تاثیر گذار خواهد بود. بنابراین چنانچه زروستومیا شما ناشی از مشکلات گوارشی باشد. پس با درمان مشکلات معده، روده یا کبد خود می توان آن ر ا از بین برد. درمان این مشکلات گاهی با مصرف دوره ای دارو برطرف خواهد شد.

فیبروز سیستیک

فیبروز سیستیک یا کیستیک یک بیماری ژنتیکی است که، به دستگاه گوارش و تنفس آسیب می‌رساند. این بیماری به خودی خود باعث خشکی دهان می شود اما داروهایی که برای جلوگیری از این بیماری استفاده می شود، روی بزاق دهان تاثیر گذاشته و دهان را خشک میکند.

خشکی دهان در بارداری

هنگام بارداری هورمون هایی ترشح می شود که می تواند روی غدد بزاقی تاثیر گذاشته و باعث زروستومیا شود. بعد از دوران بارداری این مشکل کاملا برطرف خواهد شد. همچنین دیابت در بارداری نیر از عوامل اصلی زروستومیا به شمار می‌آید.

از دیگر دلایل زروستومیا می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بیماری‌هایی مانند سکته مغزی، عفونت قارچی (برفک دهان)، آلزایمر، بیماری‌های خود ایمنی مانند سندرم شوگرن و ایدز باعث خشکی دهان می‌شوند
• مصرف توتون و تنباکو و کشیدن سیگار
• بیماری‌های خود ایمنی مانند بیماری کرون یا سندرم شوگرن
• خروپف کردن
• خوابیدن با دهان باز
• بیماری‌های چون تیروئید، دیابت، پارکینسون، ایدز و آلزایمر
• اختلالات اضطرابی و افسردگی
• ورزش در هوای گرم

روش درمان خشکی دهان چیست؟

زروستومیا نیز مانند بسیار از عارضه های موجود درمان های متفاوتی دارد .برخی از این درمان ها عبارتست از:

مصرف آب کافی (هیدراتاسیون بدن)

اگر دلایل زروستومیا شما قابل برطرف شدن نباشد و یا به صورت مقطعی اتفاق بیفتد. در این مدت می توانید با مصرف زیاد آب این مشکل را برطرف کنید و به قول معروف دهان خود را هیدارته نگه دارید.

متخصص ایمپلنت در شیراز

استفاده از مرطوب کننده های هوا

چنانچه زروستومیا شما ناشی از خشکی محیط پیرامون شما باشد. با مرطوب نگهداشتن محیط می توانید تا میزان زیادی این مشکل را برطرف کنید. این امر مخصوصا در فصول خشک یا در آب و هوای خشک موثر بوده و احتمال زروستومیا را کاهش دهد.

درمان دارویی خشکی دهان

در مواقعی که زروستومیا علل بیماری های خاص باشد، تجویز بعضی دارو ها میتواند محرک خوبی برای ترشح غدد بزاقی دهان شود. دارویی که اصولا برای تحریک غدد بزاقی تجویز می گردد شامل پیلوکارپین و برم هگزین و سویملین هستند. در برخی موارد نیز از بزاق مصنوعی برای برطرف کردن این مشکل استفاده میکنند.

درمان خشکی دهان با طب سنتی

در مواقعی که زروستومیا شرایط خطرناکی نداشته باشد، می توان از طریق طب سنتی تا میزان زیادی به آن غلبه کرد. به طور مثال افرادی که طبع صفراوی و سودایی دارند، ممکن است دچار این مسئله شوند. متخصصین طب سنتی رد این شرایط  با تجویز موادی مانند سرکه و عسل این مشکل را برطرف میکند. همچنین برای افزایش رطوبت بدن توصیه متخصصان طب سنتی استفاده از خاکشیر به رفع مشکل می پردازند.

از دیگر راهکار های درمان خشکی درمان می توان به این موارد اشاره کرد:

• مصرف مایعات به اندازه کافی در طول روز
• استفاده از غذاهای نرم و آبکی
• استفاده بیشتر از سبزیجات و میوه ها
• رعایت بهداشت دندان و دهان
• پرهیز از مصرف دخانیات و الکل
• تنفس صحیح از راه بینی

چگونه متخصصان خشکی دهان را تشخیص می‌دهند؟

برای تشخیص علت خشکی دهان بهتر است با یک متخصص داخلی صحبت کنید. چنانچه لازم باشد، متخصص شما را به پزشک مربوطه دیگری ارجاع خواهد داد . برای تشخیص این بیماری متخصص، دهان، زبان، لب ها، بافت‌های دهان و غدد بزاقی فرد را بررسی کرده تا علت اصلی زروستومیا را تشخیص دهد. به طور کلی چون  این مسئله  عوارض بیماری های زیادی است تشخیص آن نیز نیاز به بررسی دقیق تری دارد . البته در نظر داشته باشید که هر دلیل درمان خاص خود را نیز دارد. از آنجایی که علائم برای هر بیمار متفاوت است، درمان‌ها نیز از فردی به فرد دیگر متفاوت خواهد بود. بنابراین نباید تصور کنید که برای همه یک روش درمانی ثابت می تواند اثر گذار باشد.

سخن آخر

خشکی دهان می تواند دلایل مختلفی داشته باشد. باری همین تشخیص علت آن کمی دشوار بوده و باید تحت نظر متخصص انجام شود. بنابراین چنانچه به این عارضه دچار هستید. قبل از انجام هر اقدامی برای درمان، با یک متخصص در این زمینه مشورت کنید.