عوارض مخدر ها (الکل و ماریجوانا) بر سلامت دندان
امروزه تقریبا همه مردم بخاطر بیماری قرص و دارو یا برای تفریح نوعی مخدر مصرف می کنند. اما جالب است بدانید مصرف مداوم دارو یا مواد مخدر عوارض دائمی برای سلامت دندان و لثه دارد. این عوارض محدود به مخدر هایی مانند ماریجوانا و الکل نیست و شامل مصرف قرص و دارو هایی مانند مسکن نیز می شود. در این مقاله دندانپزشکان ایران به عوارض انواع قرص، دارو یا مواد مخدر بر سلامت دندان می پردازیم.
طیف بزرگی از مواد شیمیایی و دارویی بهطور مستقیم سلامت دهان را تهدید می کنند و باعث پوسیدگی دندان یا التهاب لثه می شوند. عوارض و را های پیشگیری از آن ها برای حفظ سلامت دندان را بشناسید.
همه ما میدانیم که زیاده روی در مصرف داروهای پزشکی یا مخدر هایی مانند الکل، سیگار و ماریجوانا برای سلامت بدن – یعنی ریه، قلب، معده و مغز – بسیار مضر هستند.
اما بسیاری از ما اطلاعی نداریم که مصرف مواد مخدر چه تاثیری بر سلامت دهان و پوسیدگی دندان می گذارد. تحقیقات نشان می دهند که افرادی که به مدت طولانی از دارو یا مواد مخدر استفاده می کنند بیشتر دچار بیماری های لثه و پوسیدگی دندان می شوند.
به همین دلیل باید هر ۶ ماه یک بار به بهترین دندانپزشک شیراز و در صورت لزوم به متخصص لثه خوب در شیراز مراجعه کنید.
چه داروها و مواد مخدری برای سلامت دندان عوارض دارند؟
عوارض انواع مخدر ها بر سلامت دندان:
مصرف الکل: پوسیدگی دندان
آیا میدانستید تولید الکل با تخمیر مواد قندی میوه شروع می شود و بعد از این روند دوباره به آن شکر اضافه می شود؟ علاوه بر قند زیاد الکل به طور طبیعی خاصیت اسیدی دارد به همین دلیل باعث عوارضی مانند پلاک دندانی، پوسیدگی دندان و بیماری پریودنتال لثه می شود.
پزشکان معتقدند با اینکه مصرف میزان متعادل الکل به افزایش اشتها کمک می کند اما نوشیدن آن باعث ابتلا به مشکلات گوارشی مانند اسید معده می شود که مینای دندان را از بین می برد.
توتون و تنباکو: لثه و دهان
از آن جهت که تنباکو باعث خشکی دهان می شود، در نتیجه می تواند علت بیماری لثه، بوی بد دهان و خرابی دندان باشد. دانشمندان معتقدند مصرف طولانی انواع تنباکو مانند سیگار و قلیان نقش موثری در افزایش احتمال ابتلا به سرطان دارد.
مصرف گل (ماریجوانا): خشکی دهان
یکی از بارزترین عوارض مصرف ماریجوانا، خشکی دهان است که می تواند در بلند مدت نقش موثری در آسیب به مینای دندان می شود. نام پزشکی بیماری خشکی دهان، زروستومی است که در موارد طولانی با افزایش احتمال سرطان حنجره و دهان مرتبط است.
چه قرص و داروهایی سلامت دندان را تهدید می کنند؟
استفاده طولانی مدت از اغلب قرص و دارو های معمولی عوارض جبران ناپذیر برای سلامت دهان و دندان دارند. زیاده روی یا مصرف طولانی دارو های زیر باعث پوسیدگی دندان می شوند:
- آسپیرین
- شربت گلودرد
- اسپری آسم
- قرص ضد بارداری
- داروی سرکوب سیستم ایمنی
داروهای اپیوئیدی و افیون ها
بسیاری از مواد افیونی مانند هروئین باعث افزایش تمایل یا حتی اعتیاد به مصرف خوراکی های شیرین قندی می شوند. به همین علت افرادی که از دارو یا مخدرهای اپیوئیدی استفاده می کنند مستعد پوسیدگی و آسیب به ریشه دندان هستند.
یکی از عوارض جانبی مواد افیونی دندون قروچه کردن است که نه تنها باعث ساییدگی دندان می شود به استخوان فک نیز صدمه می زند. تزریق این نوع از مخدرها خطر عفونت قارچی و ویروسی دهان و لثه را بالا می برد.
آمفتامین ها
معمولا این داروها به دلیل کنترل علائم ADHD (بیش فعالی) تجویز و شناخته می شوند. علاوه بر این آمفتامین ماده فعال برخی از مواد اعتیاد آور مانند MDMA و اکستازی است. این مواد مخدر ضمن اینکه در خشکی دهان و کم آبی بدن نقش دارند، باعث دندان قروچه و مشکلات فک و آسیب به دندان نیز می شوند.
متامفتامین
که عموما با نام شیشه در ایران شناخته می شود از مواد شیمیایی هست که در مدتی کوتاه باعث پوسیدگی دندان می شود. متامفتامین به شدت اسیدی است و مینای دندان را در مدت کوتاه از بین می برد. عوارض دیگر
کوکائین
این مخدر در تماس با دندان به مینای آن و در تماس به لثه باعث ایجاد زخم و آفت هایی می شود که مستعد عفونت هستند. همچنین مصرف کوکایین از بینی باعث صدمه به سینوسها و سقف دهان می شود.
عوارض جانبی مواد مخدر بر سلامت دندان
بغیر از عوارضی که در بالا ذکر شد، مصرف مواد مخدر بهطور غیر مستقیم با تغییر عادات بهداشت دهان تاثیر منفی دارد. برای نمونه افرادی که از مواد مخدر استفاده می کنند ممکن است به علت خستگی و خواب آلودگی نتوانند منظم مسواک و نخ دندان بزنند. همچنین این دسته از افرادی بیشتر در معرض دود سیگار هستند یا سیگار می کشند. دود سیگار لکه های زرد روی دندان ایجاد می کند و خطر بیماری لثه را بالا می برد.
عوارض دارو و مخدر بر سلامت دندان:
- رعایت نکردن بهداشت دهان
- بروز مشکلات لثه و دندان
- حساسیت به آب سرد
- خرابی و پوسیدگی دندان
- التهاب لثه (ژنژیویت)
- بیماری حاد لثه (پریودنتیت)
برای جلوگیری از ابتلا به بیماری حاد لثه بهتر است علائم و عوارض بیماری های لثه را بشناسید و آن ها را قبل از خطرناک شدن درمان کنید.
علائم و عوارض مصرف مواد مخدر بر دندان
خرابی و پوسیدگی دندان
همانطور که میدانید شایع ترین بیماری دهان، پوسیدگی دندان به علت میکروب (باکتری) هایی است که مواد قندی مصرف و اسید تولید می کنند. هرچه تعداد این باکتری ها بیشتر باشد، اسید بیشتری تولید می کنند. اسید با از بین بردن لایه محافظ مینای دندان باعث آسیب پذیری و خرابی دندان می شود.
مخدر ها ضمن اینکه باعث میل به مواد قندی می شوند، معمولا فرد را از رعایت بهداشت دندان باز می دارد.
بیماری لثه
بیماری لثه نوعی التهاب در اثر آسیب فیزیکی یا عفونت بافت لثه اطراف دندان رخ می دهد. معمولا علت بیماری لثه، پلاک دندان و باکتری هایی که روی لثه و دندان زندگی می کنند هستند. مصرف مخدر شیشه (متامفتامین) و مسواک نزدن نقش مهمی در آسیب به سلامت لثه و دندان دارد.
البته التهاب لثه می تواند نشانه اختلال سلامتی دیگری مانند دیابت یا ضعف سیستم ایمنی بدن نیز باشد. با جرم گیری منظم می توانید از ایجاد پلاک و عفونت جلوگیری کنید، اما هر چند وقت یکبار جرم گیری دندان کنیم؟
خشکی دهان
زمانی که غدد بزاق به میزان کافی بزاق ترشح نکنند دهان دچار خشکی می شود. بزاق نقش مهمی در تنظیم سطح اسیدیته دهان و از بین بردن باکتری ها یا ذرات باقی مانده غذا دارد. به همین علت خشکی دهان ناشی از مخدر ماریجوانا می تواند خطر پوسیدگی دندان و بیماری لثه را افزایش دهد.
دندان قروچه
بسیاری از افراد بهطور ناخودآگاه (حتی در خواب) یا بخاطر حالت عصبی دندان هایشان را به هم می سایند. مصرف الکل و برخی مخدر ها باعث انقباض غیر ارادی عضلات فک و دندان قروچه در خواب می شود. دندان قروچه با آسیب به مینای دندان باعث درد و حساسیت می شود.
سرطان دهان
سرطان ممکن است برای زبان، لب، لثه و گونه ها اتفاق بیفتد که به مصرف مواد مخدر مخصوصا تنباکو خطر سرطان دهان را افزایش می دهد.
چطور از عوارض مواد مخدر برای دندان جلوگیری کنیم؟
بهترین راه پیشگیری از عوارض مواد مخدر بر دندان کاهش مصرف یا ترک آن است. با این حال افراد می توانند با رعایت مسائل زیر تا حد ممکن از پوسیدگی دندان و آسیب به لثه جلوگیری کنند:
- حتی اگر حس انجام آن را ندارید بهطور منظم مسواک و نخ دندان بزنید.
- تنقلات و نوشیدنی های قندی کمتری مصرف کنید.
- مراجعه منظم به دندانپزشک برای چک آپ دوره ای
بهتر است با دندانپزشک خود درباره مشکلات و نگرانی هایی که از سلامت دندان و لثه خود دارید مشورت کنید.
همچنین راه هایی برای کمک به افرادی که اعتیاد به مواد مخدر دارند وجود دارد. ترک اعتیاد به بهبود وضعیت سلامت عمومی بدن و مخصوصا دهان و دندان کمک شایانی می کند.
مروری کوتاه و توصیه دندانپزشکان ایران
مصرف مداوم یا بیش از حد مواد مخدر عوارض جدی برای سلامت عمومی و مخصوصا وضعیت دهان و دندان دارد. با این وجود افراد می توانند با رعایت توصیه های دندانپزشکان از بروز علائمی مانند زرد شدن یا پوسیدگی دندان و بیماری های لثه جلوگیری کنند.
منبع: دندانپزشکی زیبایی Brisbane و تاثیر ماریجوانا و الکل روی دندان Ada و PennMedicine