مال اکلوژن چیست و چگونه درمان می شود؟

در این مقاله از سایت دندانپزشکان ایران در نظر داریم درباره مال اکلوژن و روش های درمان این عارضه با شما صحبت کنیم. زمانی که یک فرد دندان های مرتب و منظمی دارد اما فک او عقب‌تر یا جلوتر از حد معمول باشد، به عارضه ای با نام مال اکلوژن دچار شده است.

بطور کلی می توان گفت شکل صحیح قرار گیری دندان ها روی یکدیگر باید به وسیله دندان های بالایی کمی پوشیده شوند. از طرفی دندان های مولر بالا و پایین باید کاملا به روی یکدیگر قرار بگیرند. در نتیجه زمانی که دندان ها روی یکدیگر به خوبی تراز نشوند مال اکلوژن اتفاق افتاده.

چه عواملی باعث مال اکلوژن می شود؟

این عارضه معمولا به دلیل همسان نبودن شکل یا اندازه فک و یا دندان ها ایجاد می شود. عمده ترین دلیل آن فضای کم یا فضای زیاد فک است. به طور مثال اگر فک کوچک باشد فرد دچار شلوغی دندان خواهد شد و اگر فضای زیادی در فک وجود داشته باشد ، دندان ها ممکن است از جای خود خارج شوند.

برخی  دیگر از عوامل محیطی ایجاد کننده یا تشدید کننده عدم تراز فک ها عبارتند از:

•  ژنتیک
• مکیدن شست و استفاده بیش از اندازه از پستانک
• از دست دادن زودرس دندان‌های شیری
• برخی عادات دهانی: فشار دادن زبان، تنفس دهانی، یا تغذیه طولانی مدت با شیشه شیر می تواند در ایجاد مال اکلوژن نقش داشته باشد.
• ترومای صورت

علائم ظاهری مال اکلوژن

همانطور که گفته شد مال اکلوژن بسیار شایع است. اما بسیاری از مردم از آن بی خبر هستند.  با این وجود مال اکلوژن اگر شدید باشد علائم زیر را در فرد دارد:

• جلو یا عقب بودن دو فک نسبت به یکدیگر
• انحراف شدید و تراز نبودن دندان ها نسبت به یکدیگر
• ظاهر غیر طبیعی صورت بخصوص در قسمت دهان و فک
• نوک زبانی حرف زند و مشکل در تکلم که این مورد در مال اکلوژن بسیار شدید رخ می دهد.
• مشکل در جویدن و گاز زدن مواد خوراکی
• باز ماندن دهان به صورت غیر ارادی
• تنفس از راه دهان در هنگام خواب به دلیل باز ماندن دهان
• گاز گرفتن مداوم لپ و زبان در هنگام تکلم

انواع مال اکلوژن 

 این عارضه بر اساس نوع و شکل ظاهری به چند بخش تقسیم می شود. در ادامه به معرفی آن می پردازیم:

کلاس 1

یکی از شایع ترین حالت این عارضه است که در آن فک ها به درستی بر روی هم قرار میگیرند ولی از آنجا که دندان ها دچار بی نظمی هایی مانند رشد زیاد و کم و یا فاصله دار هستند مال اکلوژن به وجود می آید.

کلاس 2

 رتروگناتیسم یا مال اکلوژن کلاس 2 زمانی است که دندان بالا جلوتر از فک و دندان پایین باشد و یا فک پایین، کوچک‌تر از فک بالا باشد. در شدیدترین حالت نیز هم فک و دندان بالا جلوتر و هم فک پایین کوچک‌تر باشد.

کلاس 3

 پروگناتیسم  یا مال اکلوژن کلاس 3 زمانی است که فک و دندان های پایین بزرگ‌تر از فک و دندان های بالا باشد. این عارضه معمولا برای افرادی پیش می آید که فک کوچکی دارند.

مال اکلوژن عرضی (Transverse malocclusion)

در این حالت اختلاف پهنای فک بالا و فک پایین  یا انحراف دندان به وجود می آید.

 این عارضه را می‌توان به دو نوع زیر تقسیم کرد:

• کراس بایت خلفی (Posterior crossbite malocclusion)

هنگامی که دندانهای آسیای بزرگ (مولر) و کوچک (پرمولر) فک بالا در داخل فک پایین بسته  شوند و پشت دندانهای همتای خود در فک پایین قرار می‌گیرند.

• بایت قیچی (Scissor bite malocclusion)

در این  حالت  سطوح پالاتال  مربوط به دندانهای مولر و پرمولر بالا با سطوح باکال  مربوط به دندانهای همتای خود در فک پایین برخورد می‌کنند.

مال اکلوژن عمودی (Vertical malocclusion)

وقتی بین دندان های بالا و پایین تماس برقرار می شود. که خود به انواع مختلف تقسیم می شود:

• اپن بایت (Open bite malocclusion)

در این حالت دندان به صورت عمودی روی هم قرار نمی گیرد و هنگام بسته شدن دندان ها با یکدیگر تماس ندارند.

• اوربایت (Overbite malocclusion)

در این حالت هنگامی که بیمار دهان خود را می‌بندد، دندانهای پیشین بالایی بیشتر از یک سوم دندانهای پیشین پایینی را می‌پوشانند به گونه ای که دندانهای پایینی تقریبا دیده نمی‌شوند.

چگونه یک مال اکلوژن دندان ها درمان می شود؟

اصلی ترین روش درمان مال اکلوژن روش ارتودنسی است که شامل استفاده از انواع بریس، اینویزیلاین یا سایر درمان‌های اصلاحی است. در این روش هم دندان سالم تر مانده و هم نگهداری آن نسبت به سایر روش ها آسان تر است. همچنین خطر بیماری لثه و پوسیدگی دندان را کاهش می‌دهد و حتی می‌تواند فشار وارد آمده روی فک و دندان را از بین ببرد. بنابراین چنانچه دچار هر حالت اکلوژن دارید در درجه اول به این روش درمانی فکر کنید. در نظر داشته باشید درمان و ارتودنسی مال اکلوژن دندان زودهنگام در دوران کودکی می‌تواند از ایجاد هزینه‌های گزاف در آینده جلوگیری کند.

  به طور کلی اگر این عارضه خفیف باشد نیازی به درمان نیست. اما در برخی موارد مال اکلوژن به میزانی شدید است که زندگی طبیعی فرد را دچار اختلال کرده است. در این صورت راهکار های مختلفی از جمله ارتودنسی دندان برای برطرف کردن این مشکل وجود دارد.

برای گرفتن [مشاوره رایگان و آنلاین] از بهترین دندانپزشکان متخصص ارتودنسی دندان در شیراز حتما به پروفایل دندانپزشکان متخصص مراجعه کنید.

برخی از درمان ها برای این وضعیت غیرطبیعی میتواند شامل موارد زیر باشند:

• بریس یا ارتودنسی ثابت برای اصلاح موقعیت دندان
• کشیدن دندان برای تصحیح کراودینگ و یا شلوغی دندان ها
• تغییر شکل و یا تغییر در موقعیت دندان ها
• انجام عمل جراحی برای تغییر شکل یا کوتاه کردن فک
• استفاده از سیم‌ها یا صفحات برای تثبیت موقعیت استخوان فک

عوارض مال اکلوژن چیست؟

این عارضه میتواند مشکلاتی نیز برای فرد به وجود آورد که از جمله آنها عبارتست از:

• پوسیدگی دندان
• بروز درد یا ناراحتی
• سوزش دهان ناشی از استفاده از وسایل مانند بریس ها
• دشواری در هنگام جویدن یا صحبت کردن

در صورتی که به دنبال بهترین متخصص ارتودنسی در تهران هستید و میخواهید در سریعترین زمان [نوبت آنلاین ارتودنسی] دریافت کنید. لیست کاملی از این دندانپزشکان را به همراه آدرس و شماره تماس و نمونه کار و نوبت دهی آنلاین را مشاهده می کنید.

چگونه می توان از بروز مال‌اکلوژن جلوگیری کرد؟

 از آنجا که عمده ترین دلیل مال اکلوژن ژنتیک است،امکان دارد که جلوگیری از این اختلال دشوار و در برخی مواقع محال باشد. اما وتالین فرزندان خردسال اگر در استفاده از پستانک و شیشه شیر کنترل داشته باشند، میتوانند در گسترش این مسئله تا میزان زیادی جلوگیری کنند. همچنین در برخی کودکان که عادت به مکیدن انگشت دارند نیز باید مسئله مال اکلوژن کنترل شده و از انجام این کار منع شوند.

برای پیشگیری جزئی از بروز این مشکل می توان اقدامات زیر را انجام داد:

•  محدود کردن استفاده از پستانک یا بطری شیشه شیر در سنین پایین
• پیشگیری از مکیدن انگشت توسط کودک
• استفاده از گارد و محافظ دهان حین ورزش کردن
• رسیدگی به بهداشت دهان و دندان از سنین پایین
• کمک گرفتن از دندانپزشک و متخصصان ارتودنسی
• مراجعه به موقع به مطب متخصص ارتودنسی در صورت مشاهده علائم مال اکلوژن در سنین پایین

اگر میخواهید درباره درد ارتودنسی مطالعه کنید حتما مقاله آیا ارتودنسی درد دارد؟ چگونه درد ارتودنسی را کاهش دهیم؟ را مطالعه کنید.

سخن آخر مال اکلوژن

مال اکلوژن یکی از عارضه های مرسوم و شایع است که در حد جزئی معمولا نیازی به درمان نداشته و جز خصلت صورت محسوب می شود. اما در برخی موارد این عارضه چنان شدت دارد که اگر درمان نشود می تواند مشکلاتی برای فرد ایجاد کند. برای درمان این عارضه درمان های زیادی وجود دارد که بر اساس نوع عارضه متفاوت است. برای درمان این مسئله بهتر است قبل از هر چیز با ی متخصص متبحر در این زمینه مشورت کنید.