دندان داشتن نوزاد در بدو تولد! دندان ناتال و نئو ناتال چیست؟

آیا می‌دانستید ممکن است نوزاد با دندان متولد شود؟ دندان ناتال (Natal) دندان هایی هستند که از لحظه تولد در دهان نوزاد قرار دارند. همچنین دندان‌هایی که در ماه اول تولد بیرون می‌آیند نئوناتال (Neonatal) نام دارند. با اینکه دندان ناتال و نئوناتال نادر هستند از چیزی که تصور می‌کنید شایع تر هستند. تقریبا یکی از هر ۲۰۰۰ تا ۳۵۰۰ نوزاد با حداقل یک دندان ناتال به دنیا می‌آید. در این مقاله دندانپزشکان ایران به معرفی و بررسی تفاوت دندان های ناتال و نئو ناتال در نوزادان می پردازیم.

اگر در ذهن خود یک نوزاد را تصور کردید که با دندان‌های کامل به مادرش لبخند می‌زند باید بدانید در اغلب موارد نوزادان هیچوقت بیشتر از دو دندان ناتال ندارند. این وضعیت نادر ممکن است خطرناک باشند و بهتر است درباره کشیدن یا نکشیدن دندان های ناتال و نئوناتال با پزشک یا دندانپزشک اطفال مشورت کنید.

دندان داشتن نوزاد در بدو تولد (دندان ناتال)

هرچند دندان ناتال (Natal Teeth) شبیه به دندان شیری به‌نظر می رسد، معمولا این دندان‌ها ناقص یا نارس هستند و به میزان کافی رشد نکرده‌اند. به همین علت ممکن است کوچکتر از دندان‌های شیری طبیعی باشند یا شکل مخروطی داشته باشند. این دندان ها ریشه قوی ندارند پس لق هستند و ممکن است بلعیده شوند یا وارد مجرای تنفسی شوند.

برای پیشگیری از عوارض خطرناک دندان ناتال یا نئو ناتال می‌توانید به بهترین دندانپزشک‌ های اطفال شیراز مراجعه کنید.

دندان نئو ناتال در نوزادان چیست؟

دندان‌های نئو ناتال (neonatal) دندان‌هایی هستند که در عرض ماه اول یا چند هفته بعد از تولد در دهان نوزاد رشد می‌کنند. این اختلال نادرتر است و احتمال آن نسبت به ناتال ۱ به ۳ است. دندان‌های نئو ناتال معمولاً از نوع شیری هستند و در ردیف فک پایینی دهان قرار دارند.

توجه کنید که رعایت بهداشت دهان و دندان از سنین پایین اهمیت بسیار زیادی دارد. بنابراین دندانپزشکان توصیه می کنند از دوران نوزادی با شستشو و ماساژ لثه با پد استریل یا مسواک انگشتی مخصوص کودکان عادات درست را شروع کنید.

تفاوت دندان های ناتال و نئو ناتال در نوزادان

رویش دندان در نوزادان یک فرآیند طبیعی است که معمولاً بین ۶ ماه تا یک سالگی آغاز می‌شود. در برخی موارد، ممکن است نوزاد از بدو تولد دندان ناتال داشته باشد (natal) یا کودک در هفته ها یا ماه اول دندان نئو ناتال درآورد (neonatal).

این عارضه‌ها به دندان زودرس نیز معروف هستند و معمولا باید تحت مراقبت باشند یا کشیده شوند. به‌طور خلاصه تفاوت اصلی دندان ناتال و دندان نئوناتال زمان دندان درآوردن نوزاد است.

نقص مینای دندان نئو ناتال و ناتال

علاوه بر این مینای دندان ناتال یا نئو ناتال (لایه بیرونی و محافظ دندان) معمولا به درستی رشد نکرده پس این لایه:

• هیپو پلازی مینای دندان: وضعیتی است که مینا (enamel) یا نازک است یا کلا وجود ندارد. این اختلال، ناشی از رشد ناقص است.
• هیپو مینرالیزاسیون: یعنی مینای دندان نرم‌تر از حالت طبیعی است چون مواد معدنی ماند کلسیم یا فسفر کمی دارد، اینکه نارس است و رنگ آن غیر طبیعی می‌شود.
• مشکلات ریشه و لقی: علاوه بر این در اغلب موارد ریشه دندان نئوناتال یا ناتال به خوبی رشد نمی‌کند و معمولا این دندانها حداقل کمی لق هستند. بنابراین ممکن است به راحتی بیفتند و برای تنفس یا بلع نوزاد مشکلاتی ایجاد کنند.

مانند اولین دندان‌های شیری طبیعی، تقریبا همیشه دندان ناتال نیز دو دندان پیشین (جلویی) فک پایین (۸۵٪ موارد) و ۱۵٪ دندان جلویی فک بالا هستند. در ادامه مشکلات و عوارض دندان ناتال و نئوناتال برای مادر و نوزاد را بررسی می‌کنیم.

شاید برایتان مهم باشد بدانید: آیا قطره آهن دندان نوزاد را سیاه می کند؟

آیا دندان ناتال و نئوناتال از دندان‌های شیری هستند؟

گاهی والدین تصور می‌کنند دندان‌های نئوناتال و ناتال موقت هستند و بعدا با دندان شیری جایگزین می‌شوند. این تصور اشتباه است.

نزدیک به ۹۰٪ از دندان های ناتال و نئو ناتال همان دندان شیری معمولی هستند که زودتر از موعد از لثه بیرون می‌زنند. اما کمتر از ۱۰٪ بقیه دندان های اضافی هستند (supernumerary) هستند. تعداد مجموعه کامل دندان شیری یک کودک ۲۰ عدد است، اما گاهی ممکن است کودک بیش از ۲۰ دندان در بیاورد. چون این دندان های اضافی باعث مشکلاتی مانند دشواری جویدن، به هم ریختگی یا شلوغی فک می‌شوند، باید در اولین فرصت به دندانپزشک کودکان مراجعه کنید.

دکتر می‌تواند با عکس OPG یا اشعه ایکس تشخیص دهد دندان ناتال و نئوناتال شیری است یا اضافی. معمولا دندان های شیری اولین بار در ۶ ماهگی شروع به رشد می‌کنند.

برای معاینه وضعیت دهان و دندان کودک خود از بهترین دندانپزشک‌ های اطفال تهران آنلاین نوبت بگیرید.

علت رشد دندان ناتال و نئو ناتال چیست؟

پزشکان هنوز علت اصلی دندان داشتن نوزاد هنگام تولد را نمی‌دانند. دانشمندان معتقدند رشد این نوع دندان ها ممکن است به دلایل زیر رخ دهد:

• با زمینه ژنتیکی و ارثی
• تب مادر
• عفونت یا سوء تغذیه

آیا دندان ناتال و نئو ناتال برای نوزاد خطرناک هستند؟

معمولا برای دندان‌های نئوناتال و ناتال عوارض و خطرات زیر در نظر گرفته می‌شود:

۱. خطر خفگی کودک بر اثر تنفس

دندان های ناتال و نئو ناتالی که لق هستند هر لحظه ممکن است کنده شوند و با ورود به مجرای تنفسی باعث خفگی نوزاد شوند. با اینکه احتمال خفگی اتفاق خیلی کم است، چون بسیار خطرناک است می‌تواند باعث آسیب شدید یا انسداد مجرای تنفسی و خدای نکرده مرگ نوزاد شود.

۲. مشکلات جویدن یا تغذیه

برای نوزاد دندان‌های زودرس نوزاد ممکن است باعث زخم شدن زبان نوزاد یا مشکلاتی برای مادر شیرده (زخم شدن نوک سینه مادر) شود. در مواردی به همین علت ممکن است کودک دچار بیماری ریگا فده (Riga-Fede) شود که ناشی از زخم شدن زیر یا نوک زبان به دلیل تماس مکرر با نوک تیز دندان ناتال یا نئوناتال است. چون این دندان ها شکل مخروطی و لبه تیز دارند حرکت مداوم زبان به جلو و عقب هنگامی که شیر می‌خورد باعث زخم سطح زیرین زبان شود.

معمولا بیماری ریگا فده به‌صورت زخم باز شروع می‌شود و به تدریج ممکن است باعث ایجاد یک توده فیبروز (بافت همبندی ناشی از ترمیم جای زخم) که شیر خوردن را برای نوزاد دردناک یا دشوار می‌کند. عدم درمان به موقع این اختلال دهان و دندان باعث سوء تغذیه و وزن نگرفتن نوزاد می‌شود.

چه عواملی باعث رشد نامناسب فک و تغییر فرم صورت نوزاد می شود؟ رشد استخوان فک تا چه سنی ادامه دارد؟

۳. شلوغی و نامنظمی دندان‌ها

اگر دندان ناتال یا نئوناتال دندان اضافی باشد، ممکن است رشد دندان‌های اصلی یا شیری را دچار مشکلات جدی کند. به‌طور مثال دندان های نامنظم و فک شلوغ می‌توانند منجر به کج شدن یا در نیامدن دندان‌های دائمی در آینده شود.

۴. پوسیدگی دندان

اگر دندان های نئوناتال یا ناتال هیپو پلاستیک یا هیپو مینرالیزه باشند بیشتر از دندان‌هایی که نقص مینا ندارند در معرض پوسیدگی هستند. این اصطلاحات به ترتیب یعنی مینای دندان نازک (هیپوپلازی) یا بخاطر کمبود مواد معدنی ضعیف است.

مروری کوتاه و توصیه دندانپزشکان ایران

• دندان‌های natal ناتال و نئوناتال نادر هستند.
• احتمال رشد دندان natal (ناتال) ۱ در ۲۰۰۰ تا ۳۵۰۰ و احتمال دندان neonatal (نئوناتال) چیزی نزدیک به یک سوم این عدد است.
• دندان ناتال از لحظه تولد در دهان نوزاد وجود دارد و دندان نئوناتال طی چند هفته بعد از به دنیا آمدن رشد می‌کند و بیرون می‌آید.
• در اغلب موارد این دندان‌ها ریشه قوی ندارند و شل هستند پس هر لحظه ممکن است بیفتند.
• به همین علت معمولا دندان های ناتال به سرعت کشیده می‌شوند تا باعث زخم شدن زبان کودک، مادر شیرده و خفگی نوزاد نشوند.

بهتر است در صورت مشاهده رشد دندان ناتال یا نئو ناتال نوزاد موضوع را با دکتر یا دندانپزشک اطفال در میان بگذارید.

منبع: مقالات دندانپزشکی درباره دندان داشتن نوزاد در بدو تولد MountSinai و HurstPediatricDentistry