با اینکه سیاه شدن دندانها معمولا نشانه پوسیدگی و نگران کننده است، لکه های سیاه علتهای کم خطر دیگری (مثل عادات غذایی و بهداشتی) نیز دارد. در این مطلب دندانپزشکان ایران اصلی ترین علتهای لکه سیاه دندانهای جلو و آسیاب همراه با روشهایی برای درمان و پیشگیری معرفی میکنیم.

لکه های سیاه روی دندان نشانه چیست؟

پوسیدگی: پوسیدگی شایع ترین علت لکه یا خال سیاه روی دندان مخصوصا دندانهای عقب (آسیاب) است. باکتریهای دهان با مصرف مواد قندی اسید تولید میکنند که باعث سوراخ شدن مینای دندان و حفره های ریزی که سیاه بنظر میرسند میشود.

لکه های ناشی از پوسیدگی اغلب روی دندانهای آسیاب هستند و با توجه به شدت در دسته علتهای داخلی یا خارجی سیاه شدن دندان قرار میگیرند. این لکه ها به شکل خال های ریز، نقاط رنگی و خطوط غیر همسطح بروز میکنند.

بهداشت ضعیف دهان و دندان: در بسیاری از موارد بخاطر عدم استفاده از نخ دندان یا اشتباه مسواک زدن پلاک قهوه ای روی دندان تشکیل میشود. اگر بهداشت ضعیف باشد و جرم ها پاک نشوند به مرور زمان پلاکهای دندان تبدیل به لکه سخت و سیاه رنگ (تارتار) میشود.

مرتبط: لکه های سفید روی دندان نشانه چیست؟

تفاوت لکه های سیاه از داخل و از خارج

لکه های خارجی شامل نقطه های سیاهی هستند که روی مینای دندان ایجاد میشوند اما لکه های هستند که از داخل و بخاطر دارو یا عفونت مغز (پالپ) دندان بروز میکنند. با اینکه هر دو لکه های سیاه از داخل و از خارج قابل درمان هستند، معمولا سیاه شدن داخلی به درمان تخصصی مثل عصب کشی نیاز دارند.

چرا لکه های سیاه روی دندان ایجاد میشود؟

نقاط سیاه کوچک یا سیاه شدن کل سطح دندان دلایل مختلفی دارد که اصلی ترین آنها طبق MeltonDental شامل:

۱. پوسیدگی یا از بین رفتن مینای دندان

در اغلب موارد علت لکه های سیاه روی دندان – مخصوصا دندانهای عقب (آسیا) – پوسیدگی دندان است. بخاطر دسترسی بد، مسواک و نخ دندان زدن دندانهای آسیاب (عقب) سخت تر است بنابراین احتمال پوسیدگی آنها بیشتر است. معاینه و چکاپ منظم توسط «بهترین دندانپزشک در شیراز» نقش مهمی در جلوگیری از پوسیدگی که علت سیاه شدن دندانهای عقب است دارد.

در صورتی که سیاه شدن دندان همراه با علائم زیر باشد نشانه پوسیدگی دندان است:

حساسیت به تغییر دما یا خوراکی های شیرین
وجود حفره روی دندان
درد موقع جویدن غذا
بوی بد دهان که با مسواک برطرف نمیشود

اگر زودتر مراجعه کنید پوسیدگی خفیف با ترمیم (پرکردن) درمان میشود در غیر اینصورت احتمالا نیاز به عصب کشی و روکش پیدا میکنید.

علت سیاه شدن دندان عصب کشی یا پر شده چیست؟

چندین دلیل برای سیاه شدن دندان عصب کشی شده از جمله استفاده از مواد پرکردنی سیاه (آمالگام)، خونریزی و یا عفونت باکتری و نکروز پالپ وجود دارد. بجز سیاه شدن در اثر مواد پر کردنی، سایر موارد خطرناک و نشانه خطای دندانپزشک در عصب کشی هستند. به همین دلیل بهتر است برای عصب کشی در شیراز به متخصص ریشه یا دنداپزشک باتجربه مراجعه کنید.

۲. عادت به مصرف غذا و نوشیدنی های رنگی

عادت به مصرف همیشگی چای، قهوه، نوشابه و شراب قرمز به مرور زمان باعث ایجاد لکه میشوند. این خوراکی ها مواد شیمیایی، قندی یا رنگ ها مصنوعی زیاد دارند که باعث میشوند دندان لک و تیره شود.

۳. تشکیل پلاک و جرم گرفتن دندان (تارتار)

پلاک و جرم دندان اصلی ترین علت سیاه شدن بین دو دندان مخصوصا در افرادی که فراموش میکنند نخ دندان بزنند است. بهداشت ضعیف دهان و دندان در بلند مدت باعث ایجاد پلاک و جرم دندان میشود.

پلاک سطح دندان با مسواک و پلاکهای بین دندان با نخ دندان از بین میروند. در صورت بهداشت ضعیف و پاک نشدن پلاک، احتمال تشکیل جرم یا تارتار روی سطح یا بین دو دندان وجود دارد. جرم دندان لکه هایی سخت هستند که با مسواک از بین نمیروند و ابتدا رنگ زرد دارند و کم کم سیاه و زشت میشوند.

۴. مواد پرکردنی و آمالگام قدیمی

یکی از علت های ایجاد لکه سیاه روی دندان، مواد پرکردنی نقره‌ای (آمالگام جیوه) قدیمی هستند. مواد شیمیایی و اسیدی در دهان باعث خوردگی و تجزیه فلزات امالگام و در نتیجه فرسایش و کنده شدن آنها میشود. این موضوع باعث نفوذ باکتری یا مواد قندی و غذا به دندان میشود که عامل پوسیدگی و تغییر رنگ مواد پرکردنی قدیمی است.

۵. دارو و ضربه علت لکه های سیاه از داخل دندان

اصلی ترین علت های سیاه شدن دندان از داخل مخصوصا در کودکان شامل قطره آهن یا دریافت فلوراید زیاد در کودکی (فلوروزیس) هستند. سایر علتهایی که در بزرگسالان و کودکان باعث ایجاد لکه سیاه داخلی میشود ضربه فیزیکی یا تروما (نکروز یا خونریزی پالپ دندان) و مصرف داروهای خاص مثل آنتی بیوتیک تتراسایکلین هستند.

۶. مصرف سیگار علت سیاه شدن دندانهای جلویی

یکی از شایعترین دلایل دندانهای جلویی سیاه و لکه دار مصرف سیگار بخاطر چسبیدن مواد شیمیایی (تنباکو و نیکوتین) به دندان است. معمولا سیگار باعث میشود دندانهای جلویی زرد و سیاه شوند. معمولا ترک مصرف سیگار بهترین راه از بین بردن یا جلوگیری از سیاهتر شدن دندانها است در غیر این صورت باید به روکش و لمینت برای زیبایی لبخندتان فکر کنید.

چگونه لکه های سیاه روی دندان را از بین ببریم؟

با توجه به نوع و علت سیاه شدن دندان، چندین درمان دندانپزشکی وجود دارد پس لازم نیست نگران باشید.

۱. ترمیم پوسیدگی دندان با مواد سفید (کامپوزیت)

شایع ترین علت لکه های سیاه دندان پوسیدگی است. بنابراین راحتترین و بهترین روش ترمیم پوسیدگی با مواد سفید مثل پر کردن دندان با کامپوزیت است.

۲. جرم گیری تخصصی و پولیش لکه های سیاه و تارتار

مسواک و نخ دندان تا حدودی از ایجاد پلاک جلوگیری میکنند اما عدم رعایت منظم و خوب بهداشت باعث تبدیل پلاک (جرم) به تارتار سیاه میشود. تارتار رنگ سیاه دارد و با روشهای خانگی پاک نمیشود پس بهتر است به دندانپزشک متخصص جرمگیری در شیراز مراجعه کنید. دندانپزشک لکه های سیاه را از بین میبرد و با پالیش دندانهای شما را سفید و براق میکند.

۳. بلیچینگ خانگی دندان یا بلیچینگ تخصصی در کلینیک

برای لکه های ناشی از نفوذ رنگ به مینای دندان بلیچینگ یا سفید کردن دندان روشی موثر و فوری است. انجام بلیچینگ به دو روش تخصصی توسط دندانپزشک در کلینیک و بلیچینگ در خانه با کیت های آماده (طبق توصیه دندانپزشک) ممکن است.

۴. لمینت و کامپوزیت دندان – پوشاندن لکه های سیاه دندان جلو

در مواردی که لکه های سیاه به درمان مقاوم هستند و یا تغییر رنگ دندان از داخل است دندانپزشک از ونیر برای پوشاندن سیاهی استفاده میکند. ونیر های کامپوزیتی و لمینت سرامیکی روی سطح جلویی دندان قرار میگیرند و روش خوبی برای بهبود رنگ و ظاهر لکه های سیاه دندانهای جلویی هستند.

۵. عصب کشی + روکش دندان

گاهی علت سیاه شدن دندان از داخل – مثل بیماری پالپ دندان – است. در صورت عفونت داخل دندان برای از بین بردن لکه های سیاه دندان ابتدا باید عصب کشی شود و سپس با مواد پرکردنی یا روکش ترمیم شود. روکش سرامیکی تمامی سطوح دندان را میپوشاند و اثری از لکه ها نمیماند.

۶. چطور لکه های سیاه روی دندان را در خانه از بین ببریم؟

معمولا علت لکه سیاه روی دندان پوسیدگی است بنابراین فقط با ترمیم، روکش یا برطرف میشود. در موارد خاصی که علت لکه های سیاه غذاهای رنگی (مثل قهوه) یا تجمع پلاک و تارتار باشند با کیت های بلیچینگ خانگی یا رعایت بهداشت دهان در خانه لکه ها تا حدودی برطرف میشوند.

هشدار! هرگز برای سفید کردن دندان یا از بین بردن لکه های سیاه به توصیه های خطرناک نی نی سایت مثل استفاده از آبلیمو و نمک عمل نکنید

چطور از لکه های سیاه دندان جلوگیری کنیم؟

طبیعتا پیشگیری از لکه راحتتر از درمان آن است. مراقبتهای زیر کمک میکند دندانهایی سفید و بدون لک سیاه داشته باشید:

بهداشت خوب دهان و دندان – مسواک و حداقل ۱ بار نخ دندان
خودداری از مصرف غذا و نوشیدنی هایی که لکه میگذارند (چای، قهوه، نوشابه)
کاهش مصرف یا ترک سیگار که از دلایل اصلی لکه های سیاه است
پیشگیری: مثل فیشور سیلانت دندان برای جلوگیری از لکه سیاه دندانهای عقبی
مراجعه منظم به دکتر دندانپزشک برای معاینه و جرم گیری

توصیه دندانپزشکان ایران برای درمان و علت سیاه شدن دندان

اصلی ترین دلایل سیاه شدن دندان پوسیدگی، پلاک دندان و رنگ ناشی از خوراکی و سیگار هستند. بنابراین روش درمان لکه ها تا حد زیادی به تشخیص علت بروز لکه‌ها توسط دندانپزشک از پرکردن و بلیچینگ تا عصب کشی و روکش بستگی دارد. شما میتوانید برای معاینه دقیق و از بین بردن لکه های سیاه روی دندان با سامانه نوبت دهی آنلاین دندانپزشکان از بهترین دکترهای شیراز، تهران و شهر خود نوبت بگیرید.

ما این مطلب را با کمک منبع معتبر دندانپزشکی MeltonDental برای شما فراهم کردیم تا لبخندتان زیباتر شود.